Tình hình thị trường xuất khẩu cà phê Việt Nam
Tình hình thị trường xuất khẩu cà phê Việt Nam
Nông nghiệp là một ngành đóng vị trí quan trọng trong nền kinh tế nước ta từ xưa đến nay. Ngoài gạo là nguồn xuất khẩu đứng thứ nhất trong sản lượng xuất khẩu sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam . Và Việt Nam đứng thứ hai về xuất khẩu gạo trên toàn thế giới. Bên cạnh đó, nước ta cũng có những nông sản có vị thế quan trọng như : Bông, cà phê, cao su, trà.v..v.. Trong đó cà phê là một trong những nông sản trụ cột trong việc mang lại nguồn thu thập dồi dào cho ngành nông nghiệp.
Đặc biệt thị trường xuất khẩu cà phê Việt Nam đã và đang lan toả trên toàn thế giới. Thị trường cà phê Việt Nam xuất hiện trên khoảng 80 quốc gia trên toàn thế giới. Chỉ đứng thứ 2 sau Brazil. Với kim ngạch xuất khẩu trên 3 tỉ USD/ năm. Chiếm khoảng 14% thị phần và 10,4 % lượng xuất khẩu cà phê trên toàn cầu. Không những thế cà phê Việt còn chinh phục được những quốc gia lớn. Như các nước thuộc khối EU. Thị trường xuất khẩu cà phê Việt Nam được các chuyên gia nhận định sẽ là nguồn mang lại doanh thu lớn cho ngành nông nghiệp Việt Nam trong tương lai.
Sản lượng xuất khẩu của cà phê hiện nay
Trên thực tế thì ngành nông nghiệp Việt Nam vẫn còn chưa được phát triển hoàn toàn khi máy móc vẫn chưa được áp dụng nhiều vào sản xuất.Chất lượng sản phẩm chưa được đưa lên làm tiêu chí hàng đầu. Đa phần người nông dân chỉ chăm chú vào sản lượng cà phê đạt được. Nên tốc độ tăng trưởng của cà phê Việt Nam cũng có phần chậm so với các nước chuyên sản xuất cà phê khác trên toàn thế giới.
Thị trường xuất khẩu cà phê Việt Nam khá rộng. Không những người Việt Nam có thói quen uống cà phê buổi sáng mà đó là nhịp sống chung của đa phần các nước trên thế giới. Xuất khẩu qua các nước thuộc EU chiếm khoảng 43% tổng lượng cà phê của Việt Nam và chiếm khoảng 41% kim ngạch. Đặc biệt là Đức và Mỹ đang là những quốc gia có lượng tiêu thụ cà phê Việt Nam lớn nhất. Tiếp theo đó là Phiplippines và Malaysia.
Sản lượng xuất khẩu của cà phê hiện nay
Giá cà phê trong thời gian qua
Theo thống kê thì thị trường xuất khẩu cà phê Việt Nam đang nắm giữ vị trí thứ 2 trên thế giới. Tuy nhiên có sụt mạnh, giá cà phê Việt Nam rẻ hơn so với các nước khác vào các năm gần đây, đỉnh điểm là năm 2016~ 2017.
Theo thống kê của cục Hải Quan thì trong tháng 8 năm 2018 tổng lượng xuất khẩu cà phê là trên 1 triệu tấn, tương đương 3 tỉ USD . So với năm 2016 thì giảm 18,9% sản lương ngược lại tăng 3,6% kim ngạch so với cùng thời kì tháng 8 năm 2016 . Một tấn chỉ đạt gần 1.71 USD. So với năm 2018 thì bị giảm 11.2% .Giá cà phê Việt Nam thuộc những nước có giá cà phê thấp nhất trong các nước xuất khẩu cà phê. Nếu tính ở thời điểm hiện tại thì giá cà phê xuất tại cảng là 40 triệu đồng/ tấn, nếu cà phê được chế biến thì sẽ có giá là 70 ~ 100 triệu đồng/ tấn.
Giá cà phê trong thời gian qua
Thị trường xuất khẩu qua Hàn Quốc theo bộ Công Thương trong quý đầu năm 2019 sản lượng cà phê đạt khoảng 11 ngàn tấn, tuy nhiên giá trung bình 1kg khá thấp chỉ đạt 1.8 USD. Tuy nhiên Hàn Quốc đã mua của Brazil 1 kg với giá 2.6 USD (chênh lệch khoảng 8 USD) Nếu so sánh năm 2017 với năm 2018 và năm 2019 thì có tăng lên theo chiều hướng tích cực nhưng chung quy lại thì vẫn tồn tại rất nhiều khó khăn chung của thị trường cà phê thế giới cũng như khó khăn riêng của tình hình xuất khẩu cà phê Việt Nam.
Cụ thể về tình hình thay đổi giá cà phê gần đây:
Tây Ban Nha có bình quân giá nhập cà phê từ một nước khác là một tấn tương ứng với 2.70 USD tuy nhiên chỉ nhập giá trung bình từ cà phê Việt Nam là một tấn 1.78 USD.
Chênh lệch giá lên tới gần 1 nghìn USD. Điều này chứng tỏ giá cà phê Việt Nam có giá quá rẻ so với các nước cạnh tranh.
Giá cà phê trong thời gian qua
Trong các loại cà phê xuất khẩu của nước ta thì cà phê nhân chiếm tận 90% trên tổng số sản lượng cà phê. Là nguồn xuất khẩu trọng yếu của Việt Nam. Còn lại khoảng 10% là các loại cà phê đã qua chế biến. Chính vì loại cà phê chủ lực là cà phê nhên mà lợi nhuận thu về được tính bằng lượng bán ra. Muốn tăng giá trị của cà phê bán ra thì cần phải qua khâu chế biến cà phê hoặc tạo ra các sản phẩm mới được làm từ cà phê.
Nguyên nhân của việc cà phê mất giá và giải pháp
Nguyên nhân cà phê mất giá gần đây
Theo phân tích của các nhà chuyên môn Cục chế biến và Phát triển nông sản thì yếu tố dẫn đến tình hình thị trường cà phê Việt Nam bất ổn bao gồm :
– Trong những năm 2015 đến năm 2016 chịu ảnh hưởng lớn của điều kiện khí hậu không thuận lợi. Khiến cà phê giảm chất lượng.
– Thu hoạch khi cà phê còn xanh, rửa cà phê không sạch nên bị lẫn nhiều tạp chất, kỹ thuật sấy cà phê còn lạc hậu, phân loại cà phê chưa đạt tiêu chuẩn và đặc biệt chưa áp dụng công nghệ tiên tiến trong các khâu rửa, chọn lọc, sấy, chế biến cà phê.
– Kỹ thuật trồng cây cà phê chưa đáp ứng tiêu chí. Làm chất lượng cà phê sụt giảm.
– Chưa đầu tư cho khâu đóng gói, bao bì sản phẩm và chưa đầu tư cho thương hiệu.
Đến thời điểm hiện tại thì người ta chỉ biết đến cà phê Việt Nam rất nổi tiếng. Tuy nhiên khi hỏi về thương hiệu thì không mấy ai biết đến. Đây cũng là một điều cà phê Việt vẫn chưa làm được. Nó chính là mẫu chốt dẫn tới việc khó có thể cạnh tranh với các nước khác. Khách hàng chỉ biết đến các thuơng hiệu cà phê Buôn Mê Thuột.
Nguyên nhân cà phê mất giá gần đây
Tình trạng này cũng là mặt bằng chung của thị trường xuất khẩu cà phê trên thế giới. Tuy nhiên nước ta cũng chịu ảnh hưởng nặng nề. Và được dự báo rằng tình trạng rớt giá này sẽ kéo dài trong khoảng vài năm nữa.
Tuy nhiên thị trường cà phê đang dần tiến vào hiện đại hoá công nghệ chăm trồng cho đến sản xuất sản phẩm. Đặc biệt, Cà phê Robusta sẽ chiếm vị thế quan trọng trong xuất khẩu cà phê Việt Nam .
Giải pháp khắc phục
Trong tình hình như vậy thì những dự án tái canh cà phê đang được nhiều giúp đỡ đến từ chính phủ. Để tăng diện tích cây cà phê và đem lại năng suất cao hơn thì Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn đã đưa ra dự án tái canh cây cà phê già của các tỉnh Tây Nguyên. Theo dữ liệu của WASI vào năm 2017 thì những cây cà phê có độ tuổi trên 20 năm chiếm gần 31% của tổng diện tích. Cây cà phê trên 20 năm tuổi gây giảm sản lượng trái cà phê.
Tuy nhiên công cuộc tái canh cây cà phê này diễn ra khá chậm. Theo số liệu , từ năm 2010 đến 2016 đã tái canh được khoảng 79 nghìn ha. Bên cạnh đó cây già cỗi thì càng ngày càng tăng lên nên khó có thể đạt được mục tiêu đề ra tới năm 2020 đạt được 120 nghìn ha cà phê già cỗi sẽ tái canh.
Giải pháp khắc phục
Dựa trên tình hình thị trường xuất khẩu cà phê Việt Nam thì chính phủ đang đẩy mạnh hiện đại hoá, cải tiến để hút được nguồn đầu tư từ nước ngoài. Như xây dựng các hệ thống phân loại làm sạch, cần tư trang thiết bị tiên tiến phù hợp với điều kiện kinh tế của người dân nhằm cải tiến chất lượng sản phẩm tốt hơn.
Bên cạnh đó cũng tạo ra các chuỗi sản phẩm mang lại giá trị cao cho cà phê Việt Nam.Điều này sẽ giúp tăng khả năng tiêu thụ trong ngành cà phê, cải thiện tình hình thị trường xuất khẩu cà phê bất ổn hiện nay trở nên ổn định hơn.